Do świadczenia tego mają prawo ci bezrobotni, którzy w okresie ostatnich 3 lat przepracowali w Niemczech przynajmniej 12 miesięcy oraz w tym czasie podlegali obowiązkowemu ubezpieczeniu. Do czasu zatrudnienia wliczane są także: służba wojskowa i służba zastępcza, okresy pobierania zasiłku chorobowego i macierzyńskiego oraz okres wychowywania dziecka do 3 roku życia. Ważne, że tylko ten otrzyma pełne świadczenia, kto stracił pracę nie z własnej winy i niezwłocznie zgłosił się w miejscowym urzędzie pracy (Agentur fuer Arbeit).
Jak długo otrzymuje się to świadczenie zależy od wieku wnioskodawcy oraz długości zatrudnienia.

Bezrobotni poniżej 45 roku życia otrzymają ALG I przez 6 miesięcy jeśli pracowali minimum 12 miesięcy (bez przerw w zatrudnieniu). Kto pracował dłużej otrzymuje więcej: przy okresie zatrudnienia ponad 16 miesięcy - ALG I przez 8 miesięcy, przy 20 miesiącach pracy - 10 miesięcy ALG I, a przy 24 miesiącach zatrudnienia - 12 miesięcy ALG I. Najdłuższy z możliwych okresów otrzymywania zasiłku wynosi 32 miesiące i przysługuje bezrobotnym powyżej 57 roku życia. którzy w ostatnich 7 latach pracowali przez przynajmniej 64 miesiące.
Wysokość ALG I określona jest na 60 % ostatniego dochodu miesięcznego netto. Kto posiada dziecko, otrzyma nawet 67 %. Składki na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne opłaca urząd pracy.

Aby jednak otrzymywać regularnie ALG I należy wykazać się inicjatywą w poszukiwaniu nowego zatrudnienia. Czasem może urząd pracy wymagać nawet pisemnych poświadczeń owych starań. Kto po 3 miesiącach nie znajdzie nowej pracy może zlecić poszukiwania prywatnemu pośrednikowi a koszty jego pośrednictwa pokryje urząd pracy. Podczas pobierania ALG I należy nieustannie "być do dyspozycji dla rynku pracy". Znaczy to tyle, że osoba taka musi być  w dni robocze uchwytna przynajmniej telefonicznie a urlop od tego obowiązku wynosi w tym czasie 3 tygodnie. Urlop ten musi być wcześniej zgłoszony, gdyż w przeciwnym razie wstrzymuje się wypłacanie świadczeń i/lub żąda ich zwrotu za czas nieprawnego urlopu.
Brak współpracy ze strony otrzymującego ALG I i nie wypełnianie poleceń urzędu pracy wiąże się z ostrymi karami. Kto nie stara się o nową pracę nie otrzyma ALG I przez dwa tygodnie. Kto nie zgłosi się do urzędu traci 1 tydzień świadczeń. Jeśli bezrobotny sam sprowokował niemożność kontaktu z nim przez dłużej niż 21 dni, wygasa prawo do ALG I całkowicie.
W przypadku pobierania ALG I bezrobotny musi przyjąć każdą posadę, nawet jeśli nie odpowiada ona zdobytemu wykształceniu. Jedyny wyjątek występuje wtedy, gdy wynagrodzenie wynosi o 30 % mniej niż ustalony taryfowo dochód w danym zawodzie.

Do ALG I można dorobić, ale jedynie w wymiarze mniejszym niż 15 godzin tygodniowo. Kto prowadzi działalność lub pracuje w firmie rodzinnej może pracować do 18 godzin/tydzień. Wszystkie te drobne prace muszą być zgłoszone w urzędzie pracy.
Niezależnie od wysokości tego dochodu w kieszeni pobierającego ALG może pozostać maksymalnie 165,- EUR. Zarobek przewyższający tę kwotę będzie podstawą do pomniejszenia o tę kwotę świadczeń ALG I.

Zgodnie z reformą zwanę Hartz IV wprowadzoną w życie 01.01.2005 wszyscy, którzy nie mogą zapewnić sobie minimum socjalnego ze środków własnych, pracy lub innych świadczeń ubezpieczeniowych lub socjalnych, otrzymują nowe świadczenia socjalne zwane Arbeitslosengeld II.

Rodzice dzieci urodzonych po północy 31.12.2006 nie mają prawa do zasiłku wychowawczego noszącego nazwę Erziehungsgeld. Z dniem 01.01.2007 weszła w życie nowa ustawa wprowadzająca nowy zasiłek wspierający młodych rodziców. Nowy zasiłek nosi nazwę Elterngeld i przysługuje pracownikom (Arbeitnehmer), prowadzącym działalność gospodarczą (Selbstständige), urzędnikom (Beamte), uczącym się zawodu (Auszubildende) oraz studentom. 

Zasadniczo wypłacany jest on przez pierwsze 12 miesięcy życia dziecka. W porównaniu z dotychczasowym Erziehungsgeld zmianie uległa przede wszystkim wysokość nowego zasiłku. Nie wynosi on jak dotychczas maksymalnie 300,- EUR wypłacane przez pierwsze 24 miesiące życia dziecka (lub opcjonalnie 450,- EUR przez pierwsze 12 miesięcy). Nowy Elterngeld zależny jest od dochodu netto osiąganego przez ostatni rok przez tego z rodziców, który poświeci się wychowaniu dziecka i zrezygnuje na ten czas z pracy zarobkowej. Miesięczna wysokość zasiłku wynosi 67 % dochodu netto, lecz nie może przekroczyć granicy 1800,- EUR. Dolna granica została ustalona na poziomie 300,- EUR. Zatem kto pracuje i spodziewa się dziecka, ten otrzyma więcej wsparcia finansowego od niemieckiego państwa niż dotychczas. Mało tego, jeśli drugi z rodziców również zrezygnuje przynajmniej na 2 miesiące z pracy zawodowej, by poświęcić się wychowaniu dziecka, otrzyma za te miesiące również Elterngeld. 

W okresie pobierania Elterngeld dozwolone jest podejmowaniu pracy zarobkowej w wymiarze do 30 godzin na tydzień. Zarobki te, jak i również pobierany ALG I pomniejszają jednakże wysokość wypłacanego Elterngeld. W przypadku pobierania ALG II wolne od naliczenia zostają 300,- EUR Elterngeld i nie powodują zmniejszenia wypłacanych świadczeń.
Specjalne zasady obowiązują zarabiających poniżej 1000,- EUR. Otrzymają oni 67 % swojego dochodu przy czym ta procentowa stawka zwiększa się o 1 % za każde 20,- EUR brakujące w ich dochodzie do 1000,- EUR.

Na wniosek istnieje możliwość otrzymywania Elterngeld przez 24 miesiące życia dziecka ale w połowie "normalnego" wymiaru wyliczanego na 12 miesięcy.
Oboje rodzice mogą poświęcić się równocześnie lub jeden po drugim (wtedy po połowie 14 miesięcznego okresu) opiece nad dzieckiem i zrezygnować z pracy. Wtedy każde z nich otrzyma Elterngeld przez okres 7 miesięcy.
Samotne matki otrzymają Elterngeld  przez okres 12 miesięcy (przez 14 miesięcy tylko wtedy, kiedy przed porodem pracowały zawodowo). Rodzice, którzy przed porodem nie pracowali otrzymają najniższą stawkę 300,- EUR przez 12 miesięcy (wystarczy jednakże, że jedno z nich pracowało obojętnie, w jakim wymiarze czasu, wtedy otrzymają wyliczony Elterngeld przez 14 miesięcy).
Elterngeld można będzie pobierać jedynie do 14 miesiąca życia dziecka. Wyjątek stanowi przypadek adopcji, gdzie świadczenia te można uzyskać do 8 roku życia dziecka (ale także w wymiarze maksymalnie 14 miesięcy).


Praktyczne rady 

• Po narodzinach dziecka nie czekajcie zbyt długo ze złożeniem wniosku. Wstecz otrzymać można Elterngeld jedynie za trzy miesiące. Urzędami, gdzie składać można te wnioski, są zasadniczo jednostki, które do tej pory zajmowały sie Erziehungsgeld. Dokładnych informacji udzielają urzędy administracji lokalnej (Bürgeramt albo Gemeindeamt).

• Więcej dochodu netto w roku poprzedzającym narodziny dziecka znaczy również więcej Elterngeld. Kto pracuje i zamierza wnioskować Elterngeld powinien zmienić Steuerklasse na III (małżonek musi wtedy otrzymać V). Po porodzie małżonek, który pracuje zmienia szybko Steuerklasse na III. Zmian tych można dokonać w urzędzie miasta lub gminy. Dla samotnie wychowujących kobiet najodpowiedniejszą jest Steuerklasse II.